Τα ασθενέστερα λαϊκά στρώματα χρειάζονται πάνω απ'όλα γερές βάσεις στην βασική και τη μέση παιδεία. Εκεί θα κριθεί το μέλλον της δημοκρατίας μας και εκεί χάθηκε (προσωρινά ελπίζω) το παιχνίδι.
Αντιλαμβάνομαι ότι ζούμε σε μια ταξική κοινωνία και ότι οι πλούσιοι έχουν επιλογές που δεν έχουν τα λαϊκά στρώματα, όμως η πρόσβαση στο αγαθό της εκπαίδευσης είναι κάτι πολύ σημαντικό για να το εγκαταλείπουμε στους λαϊκιστές των κομματικών νεολαιών. Αυτοί πρώτοι προδίδουν τα λαϊκά στρώματα.
Αν πρέπει να χρησιμοποιήσω ένα σλόγκαν, αυτό θα ήταν:
ΟΧΙ στην δωρεάν ανώτατη παιδεία για όλους, ΝΑΙ στη δωρεάν ανώτατη παιδεία για τους άριστους και ΝΑΙ στην (επιλεκτικά) δωρεάν βασική και μέση παιδεία για όλους.
Δεν ανακαλύπτω τον τροχό, αναδιατυπώνω μια συντηρητική αλλά ίσως ρεαλιστική άποψη και μελετώ σοβαρά και τις άλλες απόψεις. Θα εξηγήσω πιο συγκεκριμένα παρακάτω.
Κατά τη γνώμη μου, το καλό σχολείο κτίζεται μόνο με ποιοτικό έλεγχο και αριστοκρατικό σύστημα και όχι με πολιτικές που καταλήγουν στην ισοπέδωση και τραβάνε όλο το σύστημα στον πάτο. Στην Ελλάδα η πολιτική διαφθορά εμπεριέχει σχεδόν όλο το πολιτικό φάσμα και η ευθύνη της αριστεράς στο θέμα της παιδείας είναι ιδιαίτερα μεγάλη. Τί ακριβώς πέτυχαν με την μαξιμαλιστική και φλύαρη στάση τους; Με τη δαιμονολογία και τις κινητοποιήσεις τους, βολεμένοι όπως ήταν μέσα στο μπάχαλο, τελικά πέτυχαν το χάλι της ακινησίας και το εξάμβλωμα των μουτζουρο-μουσαμάδων έξω από το ιστορικό κτήριο του Πολυτεχνείου, τους τραμπουκισμούς, τις φθορές κι εν τέλει, την αγαστή συνεργασία με το άθλιο πολιτικό κατεστημένο. Πανεπιστήμια, νοσοκομεία, πολεοδομίες, ΟΣΕ, δήμοι, παντού τα ίδια φαινόμενα εξαχρείωσης και κατασπατάλησης πόρων.
Αυτό που πρέπει να επιδιώξουμε είναι να έχουμε ένα άντε ...δύο πολύ καλά μη κερδοσκοπικά πανεπιστήμια με ανεξάρτητη υπεύθυνη διοίκηση, ικανή να εκπονεί πολιτική δεκαετίας και να λογοδοτεί με εσωτερικές διεργασίες, αλλά και απέναντι στην πολιτεία με βάση την διεθνή κατάταξη για την διεκδίκηση κρατικής επιχορήγησης (...χωρίς διορισμούς από το κράτος και δίχως εκλογές από φοιτητικές οργανώσεις!). Αυτά τα ιδρύματα θα πρέπει να ανταγωνίζονται τα καλύτερα ιδρύματα του κόσμου και να προσφέρουν δυνατότητες υποτροφιών για τους άξιους, ειδικά για τα ικανά παιδιά που δεν έχουν οικονομικές δυνατότητες. Όμως όσοι έχουν χρήματα και δεν αριστεύουν, θα εκμεταλλεύονται το ταξικό πλεονέκτημα όπως κάνουν ήδη, αλλά θα πρέπει να πληρώνουν με το παραπάνω αυτό που τους αναλογεί. Το κάνουν έτσι κι αλλιώς στο εξωτερικό. Γιατί όχι εδώ;
Η ποιοτική παιδεία στο ανώτατο επίπεδο κοστίζει υπερβολικά πολλά χρήματα. Στην Ελλάδα (αλλά νομίζω και πουθενά στον κόσμο) αυτή τη στιγμή δεν έχουμε την πολυτέλεια να την προσφέρουμε δωρεάν, αδιακρίτως ικανοτήτων, σε όλους (μπορούμε βέβαια να τους κοροϊδεύουμε όλους και να τους παρέχουμε υποβαθμισμένη κομματική προπαίδεια για να διαιωνίζουμε την πολιτική διαφθορά και να διώχνουμε τελικά τους άριστους φοιτητές).
Η άποψή μου είναι ότι αν νοιαζόμαστε πραγματικά για το μέλλον της χώρας, θα πρέπει να εξασφαλίσουμε δύο πρότυπα σχολεία (τύπου grandes écoles, Oxford, MIT... λέμε τώρα... τηρουμένων κάποιων αναλογιών) με υψηλά δίδακτρα για όσους δεν αριστεύουν -ας αφήσουμε τα ιδρύματα αυτά να επινοήσουν τις διαδικασίες αξιολόγησης, τα οποία να έλκουν εύπορους φοιτητές και από το εξωτερικό. Αυτά θα παράγουν την ραχοκοκκαλιά της δημόσιας διοίκησης και της έρευνας και θα αξίζει να επιδοτούνται αδρά και από την πολιτεία, αλλά θα πρέπει να είναι τόσο ανταγωνιστικά ώστε να βρίσκουν χρήματα και από την αγορά και τον ιδιωτικό τομέα γενικότερα. Σε αυτά θα μπορούν να αποκτούν πρόσβαση όσοι αριστεύουν και σε άλλες σχολές, ή όσοι τέλος πάντων ικανοποιούν τα ιδιαίτερα κριτήρια που θα ορίσουν αυτά τα ελίτ ιδρύματα.
Δύσκολα πράγματα βέβαια, που δεν γίνονται από τη μια μέρα στην άλλη, αλλά οφείλουμε να το προσπαθήσουμε. Έχουμε τεράστια αποθέματα επιστημόνων σε όλο τον κόσμο, με τεχνογνωσία και όρεξη. Ας τους αξιοποιήσουμε επιτέλους κι ας τους αφήσουμε να δουλέψουν όπως ξέρουν.
Από κει και πέρα, η Ελληνική πολιτεία έχει μια άλλη εξαιρετικά σημαντική δουλειά που είναι να σκύψει πάνω από την βασική και τη μέση εκπαίδευση και να προσφέρει εκεί ουσιαστική και δωρεάν παιδεία για τα λαϊκά στρώματα, μια παιδεία που να προετοιμάζει τα μυαλά για την απίστευτη εποχή που ζούμε. Η άποψή μου είναι ότι και στις κατώτερες βαθμίδες εκπαίδευσης (αλλά το ίδιο πιστεύω και για όλες τις υπηρεσίες και παροχές), πρέπει να υπάρχουν (κλιμακωτά) κάποια δίδακτρα / fees για όσους έχουν χρήματα, έτσι ώστε να επιτυγχάνεται ισονομία κατά το δυνατόν και να αντισταθμίζονται τα ταξικά πλεονεκτήματα. Διότι κακά τα ψέμματα, όσον αφορά στην εκπαίδευση, η ταξικότητα επηρεάζει τις επιδόσεις των παιδιών 'από την κούνια' και ο μόνος τρόπος να αντιπαλαίψεις τους αποκλεισμούς είναι να επιδοτήσεις την πρόσβαση των φτωχών στο ποιοτικό σχολείο.
Μπορεί αυτό να μην είναι ένα "επαναστατικό" σκεπτικό, αλλά είναι ένα εφικτό πρόγραμμα για την ταξική κοινωνία μας. Το να περιμένεις τη δευτέρα παρουσία για να δώσεις ευκαιρίες στους ανθρώπους που να ανταποκρίνονται στις δυνάμεις τους, είναι κάτι μεταφυσικό και το αφήνω στους ιερείς κάθε καταβολής.
Για μένα το πρόβλημα στην Ελλάδα είναι το τυπολατρικό, πατερναλιστικό μοντέλο, η αγκίλωση στο παγωμένο παρελθόν, η ταλιμπανική (άλλοτε σοσιαλίζουσα και άλλοτε εθνικιστική) νεο-ορθόδοξη θεολογία του απόλυτου κρατισμού-συγκεντρωτισμού, η άρνηση της ποιοτικής διαφοράς και της διαφορετικότητας, αυτός ο μηδενιστικός ιδεαλισμός που απεύχεται το ρίσκο και την δημιουργικότητα οδηγώντας πάση θυσία στην απαξίωση της πραγματικής ζωής (με όλες τις αδικίες και τις ανισότητες που εμπεριέχει, αλλά και με όλο τον πλούτο και τις υγιείς δημιουργικές δυνάμεις που συστηματικά παραμελήσαμε).
Σε κάθε περίπτωση, κάποιος εξωτερικός παράγοντας έμελλε επιτέλους να εξαναγκάσει το εγχώριο πολιτικό σύστημα σε οριστική μετάλλαξη. Τα ψέμματα τελείωσαν, έρχεται το ΔΝΤ και είτε θα πιάσουμε τον νεοφιλελεύθερο ταύρο από τα κέρατα ή θα γίνει η επανάσταση και ο ...θεός βοηθός.
Για μένα που είμαι άθρησκη, η δεύτερη επιλογή είναι ψιλο-ακατανόητη. Ίδωμεν...
photo: snapshot from the movie "entre les murs" (eng. translation: the class)
Posts
No comments:
Post a Comment