Ακόμη και οι καλύτερες και πιο πειστικές αναλύσεις μαρξιστικού τύπου (αναφέρομαι σε σχόλια στο TVXS) μοιάζουν να συγκλίνουν ότι η καθ'όλα πιθανή κατάρρευση του υπαρκτού καπιταλισμού οδηγεί στην επανάσταση των καταπιεσμένων, στην αναβίωση του κομμουνισμού και την αταξική κοινωνία. Αυτή τη νομοτέλεια δεν μπορώ να την καταλάβω. Γιατί δηλαδή να μην διαδεχθεί το παρόν σύστημα μια μεταλλαγμένη σαλάτα με ροζ πουά και πράσινες ρίγες που δεν θα καταλαβαίνει κανείς τίποτα; Ποιός μας λέει ότι το μέλλον είναι προδιαγεγραμμένο και έχει κάποιου είδους happy end; Δεν είναι αυτό ακόμη μια εσχατολογία δογματικών; Δεν θυμίζει εκείνη την παραθρησκευτική σέχτα που αυτοκτονούν όλοι μαζί την κατάλληλη στιγμή καθώς είναι σίγουροι ότι περιμένει να τους πάρει ένα διαστημόπλοιο;
Ισοπεδώνουμε κάθε πολιτισμική διαφοροποίηση και ηθική αντίσταση με εύκολες ετικέτες, τορπιλλίζουμε κάθε τι που στέκεται όρθιο, βγάζουμε τη γλώσσα, ασχημονούμε, βρίζουμε, λοιδωρούμε σαν μανιασμένοι κι όλα αυτά πιστεύοντας ότι θα ανοίξει ο ένας και μοναδικός δρόμος. Από τις πολλές διαφημίσεις έχουμε φαίνεται προσχωρήσει στη μεθοδολογία του "ψεκάστε, σκουπίστε, τελειώσατε".
Καθώς περπατούσα στον δρόμο άκουσα ένα ταξιτζή που έλεγε "...στην αναμπουμπούλα ο λύκος χαίρεται". Είχα να την ακούσω πολύ καιρό αυτή την έκφραση, σχεδόν την είχα ξεχάσει. Όλη αυτή η παραφορά θυμίζει υπερβολικά την πτώση του ευρωπαϊκού αστικού κόσμου πριν τον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο. Απελπιστική κατάσταση για όποιον/όποια προσπαθεί να διατηρήσει ένα ήθος ευθύνης. Αυτή τη φορά, η πτώση του αστικού οικοδομήματος θα σημάνει κατά πάσα πιθανότητα την επέλαση ενός ασύμμετρου παγκόσμιου πολέμου, δηλαδή μια γενίκευση των φασιστικών φαινομένων, των τοπικών συγκρούσεων και της χαωτικής βίας.
Ήδη η Arundhati Roy καταγγέλει τον εκφασισμό της ανερχόμενης οικονομικά εύρρωστης τάξης στην Ινδία που αναπτύσσεται με βίαιες εκτοπίσεις και σφαγές πληθυσμών. Χθες την άκουσα να μιλάει στο Al Jazeera για την εμπειρία της με τις "απροσάρμοστες" φυλετικές ομάδες που το επίσημο κράτος χαρακτηρίζει Μαοϊστές αντάρτες ή κάτι τέτοιο. Από τη μία λοιπόν ο ασιατικός φασιστικός καπιταλισμός, από την άλλη το φασιστικό φονταμενταλιστικό Ισλάμ, πιο πέρα καιροφυλακτούν τα φασιστοϊδή της κομμουνιστικής παλινόρθωσης και στο βάθος μπορούμε να υποθέσουμε ότι κοιτάνε σαστισμένοι οι εξωγήϊνοι. Go figure που λένε και στο χωριό μου.
photo: snapshot from the movie "le scaphandre et le papillon"
Posts
6 comments:
Ωραία η πένα σου (η μάλλον το πληκτρολόγιο σου :)))
;)
Δ
Mάλλον δε διαβάζεις και τις καλύτερες..(μαρξιστικές αναλύσεις)
Και βέβαια την παρακμή του καπιταλισμού μπορεί να τη διαδεχθεί μια οποιαδήποτε σαλάτα. Μπορεί να τη διαδεχθεί ο φασισμός, η γενικευμένη βαρβαρότητα.
Εαν ο υποκειμενικός παράγοντας (η οργάνωση της εργατικής τάξης ως τάξης για τον εαυτό της)δεν παρέμβει δυναμικά στις, κάθε άλλο παρά μη-ευνοϊκές, αντικειμενικές συνθήκες σήψης της αστικής κοινωνίας το σαπισμα θα γενικευθει.
Το εκπληκτικό είναι ότι ΣΗΜΕΡΑ, η επιλογή της κομμουνιστικής χειραφέτησης είναι πιο εφικτή από ποτέ. Οι παραγωγικές δυνάμεις έχουν εκτοξευθεί κυριολεκτικά. Ο πλούτος που παράγεται είναι αμέτρητος, και μάλιστα λόγω τεχνολογίας, μπορεί να παραχθεί αυτός ο πλούτος με πολλή λιγότερη εργασιακή προσπάθεια (όλα αυτά βέβαια χωρίς ατομική ιδιοκτησία,κέρδος,χρήμα..) Υπάρχει αντικειμενικά σήμερα η δυνατότητα κάθε μέρα νά'ναι Κυριακή που'λεγε κι ο Αλτουσσέρ.
Το πολιτικό/κοινωνικό υποκείμενο όμως δε φαίνεται αντάξιο των περιστάσεων.
Να δούμε αν τελικά θα σπάσει ο αδύναμος κρίκος σ'αυτή την πολύ περίεργη, αλλά συγχρόνως διατηρούσα ακόμα τη μαγεία της, γωνιά της ανατολικής μεσογείου...
[όσον αφορά τις απίστευτες σύγχρονες παραγωγικές δυνάμεις που ασφυκτιούν στις αναχρονιστικές καπιταλιστικές παραγωγικές σχέσεις, προτείνω, πραγματικά ανεπιφύλακτα, το βιβλίο του Γ.Ρούσση "Ο Μαρξ γεννήθηκε νωρίς", Γκοβόστης, 2008]
ο κομμάντο πλησιάζει στο θέρος
Σ'ευχαριστώ για το σχόλιο και για το βιβλίο που μου προτείνεις.
Διαβάζω διάφορες αναλύσεις, κάποιες από αυτές έχουν και ρίζες στη Μαρξιστική κληρονομιά. Σίγουρα δεν ειδικεύομαι στον Μαρξ, αλλά ο μαρξισμός έχει διαποτίσει πολλά ρεύματα.
Το συγκεκριμένο κείμενο δημοσιεύτηκε ως σχόλιο στο TVXS και μιλούσε κυρίως για τη νοοτροπία των σχολιαστών εκεί.
Παρ' όλ' αυτά, νομίζω ότι συμπίπτουμε στην αμφιβολία ως προς το είδος και την ποιότητα του πολιτικο/κοινωνικού υποκειμένου που θα δρομολογούσε ριζικές αλλαγές.
Σε σχέση με την εργασία, για αρκετό καιρό με είχε συνεπάρει ο λόγος του André Gorz, ειδικά στο βιβλίο Misères du présent, richesse du possible (Galilée, 1997) όπου μιλούσε πολύ για το ζήτημα μιας άλλης κοινωνίας που δεν θα βασίζεται στην εργασία με τη μορφή της μισθοδοτούμενης σκλαβιάς.
Ήθελα να διαβάσω και μια σειρά από βιβλία όπως το In praise of barbarians του Mike Davis αλλά η ικανότητά μου να συγκεντρώνομαι έχει μειωθεί... μέσα στον βομβαρδισμό της πληροφορίας που προσπαθώ κι εγώ να διαχειριστώ και δυσκολεύομαι.
Με λίγα λόγια, υπάρχει ένας αυτοματισμός στις εξελίξεις και μια στενόχωρη κατάσταση για τη διανόηση.
Αυτό ήθελα να επισημάνω, τη στενότητα του ορίζοντα μερικών στερεότυπων προσεγγίσεων που δεν αγγίζουν ουσιαστικά το θέμα του πολιτικο/κοινωνικού υποκειμένου το οποίο επιφορτίζουν με μεγάλες προσδοκίες.
Τελικά, αυτό που συμβαίνει συνάδει περισσότερο με τα όσα έλεγε ο Paul Virilio για χαωτικά φαινόμενα, απροσδιοριστία, καταστροφές.
όπως έλεγε και ο Ντεριντά, λίγο πριν το τέλος: δεν υπάρχει μέλλον χωρίς τον Μάρξ, όχι χωρίς αυτόν.
Το μόνο κοινωνικό υποκείμενο που μπορεί να παίξει καίριο ρόλο στις εξελίξεις είναι η σύγχρονη εργατική τάξη, ο "κόσμος της δουλειάς", στον όποίο όπως λέει και το σύνθημα ανήκει το μέλλον.
Υπάρχουν συγκεκριμμένοι λόγοι γι'αυτό οι οποίοι συνδέονται με τον ρόλο της στη παραγωγή, με την αρνητική της φόρτιση στα πλαίσια της τωρινής διαλεκτικής του κοινωνικοπολιτικού σχηματισμού και άλλοι, που τους εξηγεί πολύ καλά -και πανω απ'ολα επιστημονικά- ο Ρούσσης.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ως προς αυτό. Η έξοδος απ' το βασίλειο της καταναγκαστικής εργασίας(που είναι ακριβώς αυτό που φέρνει κρίση, χαωτικά φαινόμενα, απροσδιοριστία, καταστροφές..) και η είσοδος στο βασίλειο της ελεύθερης ανθρώπινης δραστηριότητας,της ελεύθερης ανάπτυξης της ατομικότητας -απασφαλισμένη βόμβα, απτον παλιό καλό καιρό του Διαφωτισμού, που, ασ μην ξεχνάμε, την απασφάλισε η ίδια η αστική τάξη, τον καιρό που επαιζε ακόμη έναν πρωτοπόρο ρόλο στην κοινωνική εξέλιξη- ή θα γίνει απ' την εργατική τάξη (όταν θα συνειδητοποιήσει το είναι της, όταν θα γίνει τάξη για τον εαυτό της-μεγάλο ζήτημα αυτό..) ή δε θα γίνει.
Τα βιβλία που αναφέρεις δε τα γνωρίζω, καθ' ότι μόνο αγγλομαθής.
Επιστροφή στους κλασσικούς (Μαρξ-Ένγκελς) θα πω εγώ.
Επιστροφή στο μέλλον!
ο κομμάντο πλησιάζει στο θέρος
http://radicaldesire.blogspot.com/2010/05/blog-post_5848.html
Ευχαριστώ, αξιόλογη παρέμβαση.
Θέλω να παρατηρήσω (σε σχέση με το άρθρο στο οποίο παραπέμπεις) πως τα συμφραζόμενα της περιγραφόμενης κατάληψης στο Middlesex είναι διαφορετικά από εκείνα του Μετσοβίου ή της Νομικής Αθηνών. Δεν νομίζω να διεκδικούν την αποσύνδεση των τεχνολογικών τμημάτων από την παραγωγική οικονομία, αλλά θέτουν το ζήτημα της αυταξίας της φιλοσοφικής ενασχόλησης που οριοθετεί ριζικά και επιστημολογικά την δυνατότητα της έρευνας. Αντιλαμβάνομαι πως υπάρχει αποκρυστάλλωση ματιάς και εμπειρίας (το Middlesex πέρασε από όλα τα στάδια περικοπών του 80 και υιοθέτησε το πρόταγμα της ανταγωνιστικότητας με επιτυχία, έως τώρα που ήρθαν νέες περικοπές -ήδη μια φίλη μου γλωσσολόγος που δουλεύει εκεί τα τελευταία 10 χρόνια μου είχε πει το Φθινόπωρο ότι έκαναν συσκέψεις επί συσκέψεων για να αντιμετωπίσουν την οικονομική στενότητα του τμήματος). Η αντίστασή τους μοιάζει να είναι εκτός από ύστατο μέσο και παράδειγμα σύμπνοιας δασκάλων και φοιτητών στο πλαίσιο ενός εργώδους πανεπιστημίου.
Μάλλον διαφέρουν όλα αυτά από καταλήψεις που μεθοδεύουν αποκλεισμούς και εκπορεύονται από πίστη στην "έλευση-στο-είναι" κάποιου "-ισμού". Η διαφορά αυτή που έγκειται στο σχεσιακό καθεστώς ενός εκπαιδευτικού χώρου δεν πρέπει να περνά απαρατήρητη. Δυστυχώς, στην Ελλάδα, ο θεσμός του πανεπιστημίου πάσχει εκ των έσω και δεν καταλαβαίνω πως μπορεί να υπερασπιστεί κανείς την ουσία δίχως να την κατέχει, πως μπορεί να υπερασπιστεί ένα μη κεκτημένο. Μάλλον απαιτείται μετριοπάθεια και πολυσήμαντη θεώρηση που να εμπλέκει και να αξιοποιεί όλες τις δυνάμεις και δυνατότητες. Η βιωσιμότητα και η φιλοσοφική ελευθερία αποτελούν τους όρους μιας επιθυμητής ισορροπίας η οποία εκεί όπου υπήρχε κινδυνεύει να χαθεί.
Post a Comment