Tuesday, April 13, 2010

Η Σημειολογία της Αγιότητας σε Εποχές χωρίς σταθερά Υποκείμενα



Κάθε φωτογραφία είναι μια σκηνοθεσία.

Η συγκεκριμένη (από το ΤΒΧΣ) αναδίνει τελετουργική ιερότητα με τον λευκοντυμένο άγγελο Μαζιώτη να σύρεται ως αμνός προς σφαγή, ακολουθούμενος από τους μαθητές του και πλαισιωμένος από τους μαυροφορεμένους υπηρέτες του απρόσωπου κακού.

Η επική σκηνοθεσία παραπέμπει στην αρχετυπική μάχη του καλού με το κακό. Δεν χρειάζεται να γνωρίζεις τους πρωταγωνιστές προκειμένου να την διαβάσεις. Θα μπορούσε να ήταν εικόνα από τον πόλεμο των άστρων.
Τεχνικά, διαθέτει σίγουρα μια ιδιαίτερη δραματικότητα που φέρνει στο νου... γιατί όχι, το κιαροσκούρο του Καραβάτζιο, με το ῾παπαδοπαίδι᾽ Νικόλαο Μαζιώτη στον ρόλο του αγίου Σεβαστιανού.

Σε όσους δεν διαθέτουν ιδεολογική πανοπλία, η φωτογραφία θα προκαλέσει στην αρχή συγκεχυμένα, ίσως ένοχα και κάπως αναπάντεχα συναισθήματα συμπάθειας ή έστω προβληματισμού, αλλά και θλίψης "για το καημένο το παιδί που ...παρασύρθηκε;" ή "το παληκάρι που θα πάει χαμένο".

Η αφήγηση των στερεοτύπων έχει ενεργοποιηθεί με τη μορφή εσωτερικού μονολόγου ενεργοποιώντας με την σειρά της έναν ευρύτερο κοινωνικό χώρο που θα καταναλώσει με αμφίδρομο τρόπο τις αντιφατικές αφηγήσεις και προβολές των ηλεκτρονικών μέσων ανατροφοδοτώντας τες. Η μηχανή διαχείρισης του ενεργειακού περισσεύματος έχει στηθεί.

Εν τέλει, μετά από μηρυκασμό και χώνευση μέσω συμβολικής επεξεργασίας, η φωτογραφία θα καταχωριστεί ως τεκμήριο μιας τραγικής οριακότητας που δεν μπορεί παρά να φιλοδοξεί την ολοκλήρωση διά της οδού του μαρτυρίου. Όμως πρακτικά και μέσα στα συμφραζόμενα της εκάστοτε κονφορμιστικής νομοτέλειας όλων των κοινωνιών, στην συγκεκριμένη συγκυρία, η αγιότητα όπως και η σχιζοφρένεια, ενέχουν το αμετάκλητα ανατρεπτικό και αμετανόητο της ριζικής διαφοράς, το ναρκισιστικά επενδυμένο sui–generis μένος του Ενός, ίδιον της εγκληματικότητας, το υπερβατικό και ασυμβίβαστο της απόλυτης φιλοδοξίας, εν τέλει το επικίνδυνο αυτού του θεανθρώπου/σχιζοφρενούς δολοφόνου σωτήρα. Πάει ο άνθρωπος, μας μένει να διαχειριστούμε το σύμβολο.
Αυτά περί του υπολανθάνοντος σημειολογικού τοπίου.

Ακόμη και να γοητεύσει τους ανθρώπους, θα τους γοητεύσει ως οριακή αντανάκλαση, προειδοποιητικό σημείο της συντέλειας και θα εξορκιστεί/τιμωρηθεί/εξοστρακιστεί/θυσιαστεί για την συμβολική κάθαρση και επιβεβαίωση του κοινωνικού δεσμού.

Από διαφορετικές σκοπιές θα αναπαρασταθεί ως αποδιοπομπαίος τράγος, Ιφιγένεια, Σπάρτακος, Κοριολανός, Αννίβας, Ιησούς και Βαρραβάς.

Οι μέτοχοι της κοινωνίας, διαφωνούντες και μη, δεν μπορούν παρά να αποταυτιστούν στο φως της μέρας από τον παραβατικό δεσμώτη-άγγελο που απειλεί την ανοϊκή λειτουργία της ευφυούς μηχανής η σχέση με την οποία παράγει τα παιδιά τους, τις κόρες τους και την προσωπική τους σωματική ταυτότητα και πλασματική ιδιωτικότητα.

...αυτός δεν είναι που θέλει να καταργήσει την εξουσία, τον τεχνικό πολιτισμό και τους κάθε είδους περίτεχνους αυτοματισμούς που μας καταργούν ως απροστάτευτα πρωτόγονα πρωτεύοντα; κι αν καταργηθεί η Ρώμη-μηχανή ποιός θα εμποδίσει τους εξωγήινους να εισχωρήσουν στα σώματα των γυμνών πιθήκων; όσο κι αν σιχαίνεται το αφεντικό του ο καταπιεσμένος εργάτης και το σώμα του ο ξυνισμένος μικροαστός, άλλο τόσο και περισσότερο σιχαίνονται την γύμνια και την ανασφάλεια (την περίπτωση να χάσουν την προσθετική τους συλλογή από συσκευές, χώρους και οθόνες με τις οποίες λατρεύουν να συνομιλούν, να εκνευρίζονται και να βλαστημάνε) - ...θα φουντώσουν λοιπόν από τη θέαση του απαγορευμένου φρούτου και θα ξυπνήσει μέσα τους υπόκωφη επιθυμία να τον φάνε στα κρυφά. Θα τρέχουν τα σάλια τους για να τον δουν να φτάνει έστω μεταφορικά στην οργασμική κλιμάκωση της πίστης του ως μάρτυρας-πυροτέχνημα πάνω στον εικονικό σταυρό.

Όμως όπως υπονοήσαμε, ζούμε σε εποχές που τίποτα δεν μπορεί να ολοκληρωθεί και να πάρει σταθερή μορφή, ειδάλλως θα διεκόπτετο η ροή του ζωογόνου αίματος της εξουσίας χωρίς την οποία θα χυνόμασταν έξω από τα σώματά μας και δεν θα ξέραμε πλέον τίποτα ούτε θα νιώθαμε οτιδήποτε μέχρι να ξαναμάθουμε τον κόσμο με πολύ πόνο και αίμα. Θα ήταν η επιστροφή στον πρωτογονισμό.

Στον δυτικό πολιτισμό πέρασαν προ πολλού οι εποχές του δικαίου του αίματος και της ολότητας του ενεστώτα χρόνου. Ούτε καν τους επαναστάτες δεν σταυρώνουν live στις new age ευρωπαϊκές δημοκρατίες, μια και το σύστημα δεν ενδιαφέρεται να παραδειγματίσει με το αίμα Ενός, συμπυκνώνοντας το ενοχλητικό αιμάτωμα. Έτσι κι αλλιώς το σχηματοποιημένο νόημα δεν ενδιαφέρει κανέναν και ως εκ τούτου έχει καταργηθεί. Ο σκοτεινός πυρήνας της αλήθειας έχει εκτοπιστεί στο όριο ακολουθίας γεγονότων που τείνουν στο άπειρο. Υπάρχουν δηλαδή μόνο επεισόδια δραματικής έντασης που απλά οξύνουν την επιθυμία με υποσχέσεις για μια ανεξάντλητη ακολουθία ολοένα και πιο σημαντικών γεγονότων έως την Μοναδικότητα-Singularity.

Στην ουσία, εδώ και πολύ καιρό, ο έλεγχος ασκείται στην "κβαντοκοινωνική σφαίρα" και ασκείται από τον καθένα μας (δρούμε όχι ως υποκείμενα αλλά ως ημιαγωγοί), μέσα από τους αέναους αντικαθρεφτισμούς μας σε ενεργά υποσύνολα με κοινωνική δυναμική. Η στοιχειώδης εξουσία αναπηδά σαν φωτόνιο στην διαχείριση ροής/αγωγιμότητας της πληροφορίας κι εκεί κυκλοφορεί ως γνώση-δύναμη-ηδονή, ανάμεσα στους κόμβους δικτύωσης των περιστασιακών ψευδο-υποκειμένων.

Δεν θα φτάσει λοιπόν ως τον σταυρό το δράμα, δεν θα μαρτυρήσει μεγαλειωδώς κεραυνοβολημένος από τον βασιλιά. Στη θέση του σημειακού βασιλιά οι μυριάδες των στατιστικά κατανεμημένων περιστασιακών βλεμμάτων και οι ρομποτικοί διαχειριστές της ροής τους.

Με λίγα λόγια, θα τον κατασπαράξουν τα μήντια, θα του πιουν το αίμα και όλη την ζουμερή πίστη ως διαφορά δυναμικού και θα τον ξεχάσουν. Έτσι μεταλλάχτηκε η μοίρα του Προμηθέα στην εποχή των δικτύων. Όποιος εκτοξεύεται στην ιδεόσφαιρα των αυτοματοποιημένων μηχανών παραγωγής εικόνων: γίνεται αναλώσιμο συλλογικό έργο τέχνης.
Κερδίζει την προβολή του στον τεχνητό ορίζοντα του συλλογικού βλέμματος (όπου η αγιότητα/δαιμονικότητα ταυτίζεται με την διασημότητα) και χάνει ο Ίκαρος το σώμα του, τα φτερά του, το έδαφος κάτω από τα πόδια του καθώς και τον λόγο ύπαρξής του.

Στην σκοτεινή απομόνωση, θα ξαναβρεί το νόημα προσευχόμενος ή γράφοντας κάτι συγκινητικά αξιόλογο που δεν θα εκπλαγώ αν είναι κάτι εντελώς μυστικιστικό με συλλογισμούς περί πατρίδας, θρησκείας και αίματος -από μια οπτική των αγγέλων.

Το κείμενο του εξωγήινου, σε μια παράγραφο θα λέει πως ...δεν υπάρχει δυνατότητα για κοινή αντίληψη και προοδευτικότερη διακυβέρνηση και δεν θα υπάρξει μέχρι να προκύψει μια σοβαρή πολιτική της καθημερινότητας. Μόνο μέσα στην καθημερινότητα υπεύθυνων πολιτών μπορούν να επανεφευρεθούν τα μέτρα και τα σταθμά των κοινωνικών διεκδικήσεων.

Αλλά ακόμη κι αυτές οι νουνεχείς διαπιστώσεις θα αποτελούν ιστορική παραμυθία δίχως νόημα για τα βιο-ρομποτικά συμπλέγματα ζωής, γνώσης και ηδονής.

4 comments:

Anonymous said...

Eίναι σαφές πως απ'τη μια αναλύεις διεξοδικά τους μηχανισμούς του θεάματος από μια κριτική σκοπιά, απ'την άλλη όμως παραμένεις στο ίδιο πλαίσιο εχοντας αποδεχτεί εκ των προτέρων τη μονόδρομη κίνηση της μετανεωτερικότητας προς την μη-ουσιακότητα. Αυτή η αποδοχή σε εμποδίζει να δεις πιο καθαρά τα πράματα, και ίσως να ξεφύγεις από αυτό το -κατα ειρωνικό τρόπο βάθια δομιστικό- σχημα σκέψης που βάζει την κοινωνική οντολογία(τη ταξική πάλη θα πω εγώ) σε κουτάκια έξω από τα οποία είναι αδύνατον να νοήσει κανείς τον ύστερο καπιταλισμό. Έξω από τα κουτάκια υπάρχει και θα υπάρχει παντα η κομμουνιστική ουτοπία, η οποία υπάρχει επειδή οι παραγωγικές δυνάμεις σήμερα ασφυκτιούν τόσο πολύ από την ατομική ιδιοκτησία που ένα τσακ χρειάζεται για να εκτοξευθούν οι δυνατότητες τους στο άπειρο και να ξεκινησει επιτέλους η πραγματική Ιστορία. Για να γίνει όμως αυτό χρειάζεται να βγούμε στο δρόμο.
Η μεταμοντέρνα 'απουσία νοήματος' είναι εφεύρημα της οικονομικής ελιτ. Στον κόσμο τους, κι εγώ συμφωνώ, δεν υπάρχει κανένα νόημα. Οπότε εκεί που υπάρχει το νόημα είναι στην διαλεκτική υπέρβασή αυτού του κόσμου.
Αν δεν έχεις πάρει θέση απέναντι στο υπάρχον δεν μπορείς να το καταλάβεις.
Αν δεν πολεμήσεις εναντίον του δεν μπορείς να το καταννοήσεις πλήρως.

Η ΥΠΕΡΒΑΣΗ Ή ΘΑ ΕΙΝΑΙ ΧΕΓΓΕΛΙΑΝΗ Ή ΔΕΝ ΘΑ ΥΠΑΡΞΕΙ

ΠΙΣΩ ΡΟΥΦΙΑΝΟΙ!
ΕΜΠΡΟΣ ΣΥΝΤΡΟΦΟΙ!

Ο ΑΓΩΝΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΤΡΟΠΗ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ..


ο κομμάντο μέσα στο έαρ

Anonymous said...

και σιγα μην το δημοσιευσεις!

Anonymous said...

πω,πω...μονη σου τα σκεφτηκες ολα αυτα;
μα πώς χειριζεσαι τις λεξεις....
οσο για την ιδεολογικη σου πανοπλια,που εσυ προφανως εχεις,χωσου μεσα της ,κρυψου και μεινε εκει.

κατανοω οσους δεν μπαινουν εδω κι εγω αλλου σε διαβασα και ηρθα να δω και την συνεχεια της ιερας;;; σινδονης,οπως την χαρακτηρισες και ''θαυμασα''.
Ακομα να συνελθω.Μα πώς χειριζεσαι τον λογο,πω!!!!!!!!!!!

Rec-memberX said...

Ευχαριστώ πολύ τον πρώτο σχολιαστή -κομμάντο μέσα στο έαρ.

(April 13, 2010 4:28 PM)

Πηγή έμπνευσης: http://www.tvxs.gr/v12751

Το παρακάτω άρθρο αποτελεί ακόμη μια προσφορά στο μέλλον της πατρίδας μας (heimat)

Εμβόλιμη εισαγωγή/σύνοψη:
Βρίσκω αλλού ξημερωμένο όποιον δεν αντιλαμβάνεται την ανάγκη της βιωματικής σύνδεσης ανάμεσα στον τραγουδοποιό ή λαϊκό μουσικό και τον κόσμο. Η Lhasa τραγουδά σε δυο τρεις γλώσσες, αλλά είναι όλες δικές της, έχει ζήσει και ζει μέσα σε αυτές τις γλώσσες. Από την άλλη, η Αρβανιτάκη για παράδειγμα αγγίζει πολλούς ανθρώπους που δεν καταλαβαίνουν ελληνικά. Γιατί; Μα βέβαια, επειδή δεν μαϊμουδίζει, αλλά έχει αυθεντική φωνή που συχνά υπερβαίνει τα γλωσσικά και πολιτισμικά σύνορα, κάτι που ισχύει για κάθε μουσικό που έχει τα πόδια του στη γη, στο συγκεκριμένο, σε κάποιο πραγματικό τόπο. Από μια τέτοια στέρεη βάση μπορείς να ξεκινήσεις για να κάνεις όλων των ειδών τα πειράματα, αλλά προϋπόθεση είναι να αναγνωρίσεις το έδαφος όπου πατάς. Όλα τα υπόλοιπα είναι συμπώματα μιμητισμού, ναρκισιστικά πειράματα στο κενό.


...Λοιπόν, συνήθως δεν γίνομαι bitchy,
αλλά, επειδή έχει παραγίνει το πράγμα με την φόρα γε-γε των πολιτισμικών παραγωγών με όνειρα διεθνούς μεγαλείου (optional κομπολόϊ ή φράτζα) που χουρχουρίζουν ανοιχτόστομα καταπίνοντας το τελευταίο αφόδευμα του ΝΜΕ* αν βγαίνει ακόμα η χαζοφυλλάδα και καταντήσαμε τη Μόνικα ανίκανη να ψελλίσει το όνομά της χωρίς proforah... ήθελα να σας πω ότι τα αγγλοκεντρικά γκρουπάκια ψιλοανακατέβουν τη σούπα των υπολειμμάτων από τις προηγούμενες δεκαετίες της naive έκφρασης (λουλούδια, από τ'αυτιά ως την κωλότσεπη του Μόρισσι...), όταν ακόμη η κουλτούρα έβγαινε κυρίως από την μεταμοντέρνα Δύση και νομίζαμε ότι αυτή η μαυρίλα, η παραφορά, η θλίψη που ψυχανεμιζόταν το τέλος της ηγεμονίας της, αποτελούσε κοσμικό επιφαινόμενο, αυτό που οι φιλόσοφοι ονομάζουν "universal".

Η ποπ κουλτούρα βεβαίως βεβαίως, αργοπορώντας όσο έμενε κυρίαρχη η ΤV και με απίστευτη επιτάχυνση (να μη σκεφτώ καν τι γίνεται πια, στα χρόνια του Web2), έφτασε αισίως στον τοίχο του φυσικού ήχου, στον θόρυβο, στην απρόσωπη κυβερνοποπ, στα τυχαία ηχητικά συμβάντα... ξεπήδησαν οι πραγματικά ζωντανές και αυτονομημένες σκηνές fusion από την Βαρκελώνη μέχρι τη Λαχώρη και το Τόκυο. Πήρε φωτιά το τοπίο, εξατμίστηκε όλο. Και κολυμπάμε πια σε αυτό το ψυχονέφος... κολυμπάμε δίχως υποχρεώσεις σε άλλον πέρα από τη συνείδησή μας, σίγουρα δίχως σιγουριά, δίχως γνώση που να μην επιδέχεται αμφισβήτηση.

Έρχονται τώρα καθυστερημένα κάποιοι νοσταλγοί του μαζικού ροκ και της αυθεντίας... (οι λάτρεις του μπλε χαπιού) να μας πουλήσουν φούμαρα για μεταξωτές κορδέλλες. Nice old expression. Το ίδιο κάνουν και τα έμο υβρίδια, δεν λέω. Αρσενικό και θηλυκό, γιν γιαν. Nαι, ήθελα λοιπόν να πω, ότι it's OK, όποιος θέλει να πληρώσει για να χαζέψει τους περιφερόμενους με το τελευταίο χιτάκι, σιντάκι, ποντκαστάκι κλπ, ...it's OK, όποιος θέλει θα το κάνει και θα κατεβάσει και μερικές μπύρες και από κει και πέρα θα του αρέσει ότι κι αν κουδουνίζει μέσα στα αυτιά του, όπως γινόταν πάντα. Όμως, μη μας ζαλίζετε άλλο με το τελευταίο trend se agglikia glwssa... υπερθεματίζοντας αναίσχυντα! Γιατί εκεί που βρεθήκαμε ο κόσμος σήμερα... Τί αξίζει να ακούει κανείς;
Τί, πώς, πού...

Αφού μπορεί να κάνει remix κανείς την ίδια του τη ζωή, σερφάροντας στα δαιδαλώδη φιορδ με Σομαλούς και άλλους πειρατές, μαθαίνοντας καθημερινά κόλπα και ρουφώντας την μεμοραμπίλια που σέρνεται άπλετη στο διαδίκτυο: να βρίσκεται με τους φίλους του (επιτρέψτε μου: Gal Kosta, Shostakovich, Bliki Circus, Edgard Varèse, 武満徹, Henryk Górecki, Nusrat Fateh Ali Khan u know what I mean) ή μόνη/ος, με ένα καλό ζευγάρι ηχεία και να απολαμβάνει σύμμεικτα περιβάλλοντα, βιολογικών φρούτων με κρασί, πνοές φρέσκου αέρα, ησυχίας, ένα κίτρινο βιβλίο μέχρι να δύσει ο ήλιος και άμα λάχει, έναν υπνάκο, ακόμη και γιόγκα.

Κοινώς,
το τί σαρώνει την υφήλιο (πέρα από τη βλακεία),
το τι είναι διάφανο με υψηλές προδιαγραφές (πέρα από την κουνουπιέρα μου),
το τι αποτελεί ρευστό μεθυστικό ρόφημα (πέρα από το τσάι Ντε Νι) και
το τι είναι ασεβές (πέρα από την άρνηση να παραμυθιαστούμε κατά παραγγελία),

τα τέσσερα ως άνω και πολλά άλλα, αποτελούν σειρά ερωτημάτων που επιδέχονται πολλαπλές λύσεις, κατά τρόπο που αν ήταν πολυώνυμο δεν θα είχε απαραίτητα γραφική παράσταση συγκλίνουσα στα γκισέ κάποιου διασκεδαστηρίου ή άλλης νυχτερινής πίστας.

Καλή τύχη σε όλα τα παιδιά, καλή προσγείωση στα έπεα**.




*νάσιοναλ μιούζικαλ εξπρές
**πτερόεντα