Πεθαίνω σα χώρα και δεν το ξέρω;

Η ιδέα είναι μία, αλλά δύσκολη ώστε να εκφραστεί με όλες τις παραμέτρους. Το βασικό ζήτημα είναι τι σηματοδοτεί το κείμενο του Δημητριάδη σήμερα και ποιοί χαίρονται που το ανακάλυψαν και γιατί.

Η ευρύτερη επικράτεια που σκανδαλίζεται και βαυκαλίζεται με παρεκτροπές, φόνους, διακηρύξεις περί ανωμαλίας και υποχώρησης του έθνους, συναισθήματα εθνικής υπερηφάνειας και εκδηλώσεις αμέτρου μαλακίας σε τηλεπαράθυρα, δεν έχει ιδέα πως κάποιος σχηματοποίησε το φαινόμενο, έχοντας χτυπήσει πάτο γύρω στα 76 και αποστασιοποιούμενος από το σύνδρομο που όμως επανέρχεται ακατάσχετα και μαστίζει πλέον συνολικά μια κοινωνία που επιδίδεται στον χαβαλέ, στον αυτοδιασυρμό, σε παλαμάκια και τσαλιμάκια, όλα τα επιφαινόμενα μιας κριτικής ανικανότητας και ψυχικού βρασμού.

Ποιοί ανακάλυψαν το έργο τώρα; Και δεν αναφέρομαι στον σκηνοθέτη αλλά κυρίως σε όσους απευθύνεται, σε αυτούς που τρέχουν να προλάβουν την πηγή της συγκίνησης, έτοιμοι να καθάρουν το συνειδησιακό τους πάθος. Είναι μια σχετικά περιορισμένη ομάδα ανθρώπων με φιλοδοξία ή συμπάθειες προς τη ιντελιγκέντσια, που επιζητούν την πρωτοπορία συχνά ως δεκανίκι για την αυτοεκτίμησή τους στο πλαίσιο ενός ενδεδειγμένου στυλ ζωής (lifestyle). Επίσης κάποιοι που ασχολούνται με την τέχνη και την υπηρετούν λίγο πολύ με πάθος, ή ακόμη και με συνέπεια, τουλάχιστον επαγγελματική.
Και τί σημαίνει αυτό;

Μήπως απλά πως όλοι καθυστέρησαν τρομερά να αναλογιστούν κάποια πράγματα και φτάνουν τώρα, έχοντας αποτύχει να παίξουν τον ιστορικό τους ρόλο, φτάνουν οι ελίτ, οι μορφωμένοι, οι οικονομικά και κοινωνικά ικανότεροι, να χαίρονται για ότι θα έπρεπε να τους θλίβει;
Μήπως θα απαντήσετε "κάλλιο αργά παρά ποτέ;"

Εντάξει. Ίσως. Όμως αυτό αναφέρεται πάντα σε ένα κοινωνικό διακύβευμα, σε ένα δυναμικό κόμβο που συνδέει τον άνθρωπο με το γίγνεσθαι και πολύ φοβάμαι ότι το γίγνεσθαι έχει προ πολλού διαλύσει κάθε σημείο αναφοράς που το κείμενο αναζητά, αφήνοντας μονάχα παραφθαρμένα και παραποιημένα κοινωνικά σημεία πρόσληψης (μετανάστες με παρα-ιστορική σκέψη, δηλαδή άνθρωποι που αποζητούν την όσμωση, την εν θερμώ χαλύβδωση της σχέσης τους με το προτατό των ικανοτέρων γηγενών, αλλά και άλλες, εντόπιες ευαίσθητες ψυχές με ιδεοληπτικά κολλήματα περί πατρίδας, έθνους και υπερηφάνειας, κατά τα άλλα επιρρεπείς σε σύναψη συμμαχιών με τα πιο έκνομα κανάλια διαχείρισης, προκειμένου να συντηρήσουν το προσωπικό τους κοινωνικό εκπόνημα... Το ονομάζω εκπόνημα, γιατί δεν πρόκειται παρά περί φαντασιοπληξίας που απαιτεί πάντα οικονομική βάση προκειμένου να συντηρηθεί σε βάρος των χρονίως χειμαζομένων πνευματικών ευνούχων και λαϊκών υποτακτικών που παράγει το σύστημα... αμήν).

Τείνω λοιπόν να συνιστώ ψυχραιμία και να συνάδω με την διαπίστωση του ίδιου του συγγραφέα πως το έργο του έχει αγνοηθεί και η εμμονή στο "πεθαίνω σα χώρα" είναι κάτι που δημιουργεί σοβαρά ερωτήματα και αναζητά διαρκώς ερμηνεία.

Γιατί άραγε αυτή η χώρα προτιμά να πεθαίνει σα χώρα χωρίς να το ξέρει και γιατί η διανόηση γουστάρει να παρατηρεί το ανίδεο έρμα φερόμενο από δυνάμεις και ουσίες, σκυλευόμενο, απομυζώντας εκείνοι ως μύγες τις φλύκταινες; Αποταυτισμένοι ναι, αλλά όχι και ηδονοβλεψίες!

Τι προτείνω;
Μα ότι συνήθως. Να επικεντρωθούμε στο παραπέρα όπως φαίνεται μέσα από τις χαραμάδες της ψηφιακής εποχής, στα σημερινά εργαλεία αποτίμησης της σχέσης μας με το γίγνεσθαι, να συμπεριλάβουμε τις οπτικές που μας κληροδοτεί η προσέγγιση που προπορεύεται σήμερα και αμφισβητεί τις μεγάλες οπτικές, αγγίζοντας το έρμαιο-σώμα, τους ενεούς αγύρτες που είμαστε. Ίσως χρειαστεί να επανέλθω, αναλύοντας περισσότερο τι εννοώ στην τελευταία παράγραφο. Πάντως, σαφώς, αρνούμαι κάθε ωραιοποίηση της μνήμης, κάθε αυτομαστίγωμα και παρακμιακή λαγνεία για συνολικοποιήσεις εθνικογλωσσικές. Δεν πενθώ πια, παρά μόνο για σένα που δεν μπορώ να αγγίζω και ξέρω ότι σύντομα θα λάμψεις και θα ζεστάνεις την κοίτη μου.


Η φωτο. είναι από την ταινία Seijû gakuen (1974) του Norifumi